28. mai 2011

Ii oidnon fal ii garjá ge.

Amma leat dien dadjanvuogi gullan máŋgii? Leat go jurddašan dárkilit manne olbmot nie dadjet?

Garjá čuvvoda eará stuorebuš elliid ja lottiid, dego ealggaid, bohccuid, riebaniid, goaskiniid ja eará elliid main sáhttá oažžut biepmu. Mu ipmárdusa mielde ferte garjá borrame gáhkiriid, go gos ealga, doppe maid garjá. Ja nuppegežiid, gos garjá rágáda, doppe gal lea ealga maid. Dahje eará ealli.

Garjá gal álo ráhku go olmmoš lahkona. Garjjá bargu lea suodjalit ealli man čuvvoda. Dalle sus lea sierra vuohki rágádit. Garjjás leat máŋga jietnadanmálle, dan mielde maid áigu muitalit. Muhtomin go humada eará garjjáiguin, de iešguđetládje jietnadallá.  Galggat guldalit go garjját humadit gaskaneaset. Go oahppagoađát garjjáid giela, (ii fal garjjágiela - dat lea juoga eará) de šaddá hui somá guldalit sin.

Sámegillii leat iešguđet sánit garjjá jietnadanmálliide. Dá leat muhtimat maid lean gávdnan Konrad Nielsena sátnegirjjis "Lappisk (samisk) ordbok" (KN):

Gáhkut (KN sv. gakkot) harke; P også om kråken, når den låter som om den harket op ngt.
Gálgat (KN sv. gal'gât)
Ráhkut (KN sv. rakkot)
Ruŋkit (KN sv. ruŋ'ket ~ kruŋ'ket (Muhto dan hámis čujuha KN ruŋ'ket-sátnái.)
Kluŋkit
Gávdnojit sihkkarit eambbo sánit maid.